Foto: Stephen van Aken (provincie Utrecht)
INTERVIEW MET STEPHEN VAN AKEN, INNOVATIEMANAGER PROGRAMMA GEZONDE LEEFOMGEVING, PROVINCIE UTRECHT
Stephen van Aken heeft na zijn eerste ervaringen met challenge based innoveren een andere kijk gekregen op innoveren binnen de provincie. “Als overheid moeten we voorkomen dat we voor maatschappelijke uitdagingen het wiel opnieuw uitvinden of op zoek gaan naar deeloplossingen, terwijl er een snellere manier is om op zoek te gaan naar innovatieve en bewezen oplossingen in de markt en bij inwoners”. Met die drijfveer heeft de provincie Utrecht een testomgeving opgezet voor open innovatie: innoverenmetprovincie-utrecht.nl. “Hier activeren we startups en scale-ups om hun oplossingen te delen, tonen we onze resultaten en versnellen we onze impact!” De regionale ontwikkelingmaatschappij Utrecht (ROM Utrecht) ondersteunt deze werkwijze en testomgeving.
Waarom wil de provincie Utrecht anders innoveren?
“De provincie, en overheden in het algemeen, staan continu voor nieuwe maatschappelijke uitdagingen, waar slimme oplossingen voor gevonden moeten worden. In de praktijk zien we dat we per project op zoek zijn naar innovatiepartners en oplossingen. De zoektocht en het verbinden begint vaak opnieuw of is erg sectoraal. Het innovatieproces van experiment tot opschalen kan sneller en is laagdrempeliger als dit beter wordt gefaciliteerd en eenvoudiger is voor de opdrachtgever en de innovatiepartners."
“Als innovatiemanager van het programma Gezonde leefomgeving ben ik veel bezig met nieuwe tools en technologieën voor een gezondere leefomgeving (Ik was ook betrokken bij de projecten ’Snuffelfiets’ en ‘Telraam’.) Maar ik zie dus dat collega’s bij overheden naast hun reguliere taken vaak minder toekomen aan experimenteren en met name opschalen. Na mijn ervaring met challenge based innoveren weet ik dat dit beter kan, je kan echt sneller naar het gewenste resultaat. De weg er naar toe moet nog wel worden gevonden.Daarom hoop ik dat we met de innovatie testomgeving meer collega’s kunnen overtuigen om eens anders, ópen, te innoveren in deze testomgeving.”
Wat is het doel van de innovatie testomgeving?
“Het doel van deze test met een innovatieplatform is eigenlijk simpel: we willen meer samenwerken met innovatieve bedrijven en inwoners om de maatschappelijke vraagstukken in de provincie op te lossen. Op het platform brengen we de juiste partijen samen rondom een actueel project of probleem, dat wordt dan een ‘challenge’. Door zoveel mogelijk innovatievraagstukken op dit platform te zetten, maken we onze werkwijze en impact ook veel beter zichtbaar. Niet alleen voor collega’s binnen en buiten de provincie, maar ook externe partijen.”
“Het resultaat is hopelijk ook dat de lijntjes, wat betreft innovatieprojecten, niet altijd verbonden hoeven te worden door mij of andere collega’s die met innovatie bezig zijn . Het is volgens mij slimmer als je zelf en laagdrempelig via het platform een verzoek kan doen om een uitdaging in te brengen. Daar word je dan opgevangen en gekoppeld aan onze partner Starthubs, die weten alles van challenge based innoveren en helpen je verder met bijvoorbeeld de vraagstelling, de matching met partners en de opschalingsvraagstukken.”
Hoe kan challenge based innoveren de provincie helpen?
“Er zijn ontzettend veel oplossingen die we niet kennen. Logisch, je bent geneigd om te zoeken binnen je eigen bubbel. Door middel van challenge based innoveren verken je in één keer de hele markt en ontdek je welke oplossingen er al voor jouw uitdaging of thema bestaan. Dat heet dan een ‘innovatie challenge’. Je geeft een beschrijving van je vraagstuk en daarmee dagen we startups, scale-ups en andere ‘innovators’ uit om hun oplossingen te pitchen. Dit gaat online, via de testomgeving, en Starthubs neemt de werving uit handen. Zij hebben al een groot netwerk van innovatieve bedrijven uit allerlei sectoren aan zich gebonden.”
“Het mooie van een challenge is dat het een hoop tijd en geld kan schelen en het risico dat de oplossing in de praktijk niet werkt wordt een stuk kleiner.”
Hoe ging jouw eerste innovatie challenge?
“Over mijn eerste challenge ben ik zeer tevreden, met 17 concrete oplossingen van startups en scale-ups. Ons vraagstuk kwam vanuit het speerpunt: duurzame en gezonde leefomgeving, gecombineerd met burgerparticipatie. In samenwerking met Starthubs hebben we dit omgezet in een specifieke innovatie challenge die luidde: We zijn op zoek naar slimme sensoren, waarmee we met participerende burgers continu data verzamelen voor een gezonde leefomgeving.” (Bekijk hier de challenge.)
“Met onze jury, die bestond uit burgers, ondernemers en ambtenaren, kozen we in een overleg uiteindelijk een winnaar die op een data-gedreven manier zwerfafval kan aanpakken: Camenai! Deze startup had de beste totaaloplossing en we konden hun product ook vrij snel en praktisch implementeren. De pilot is inmiddels van start.” (Lees meer over de oplossing van deze challenge.)
Welke innovatieve ambitie heeft de provincie Utrecht?
“Het resultaat van deze challenge smaakt naar meer. We hebben samen met de ROM Utrecht de ambitie om hier een gangbare methodiek van te maken om zo innovatie binnen de provincie te versnellen. Op innoverenmetprovincie-utrecht.nl zullen we daarom de challenges, winnende oplossingen, samenwerkingen en lessen met de buitenwereld en collega’s gaan delen. Het moet vooral laagdrempelig worden voor collega’s om ook ‘challenge based’ te gaan innoveren.”
Tot slot, heb je nog tips voor collega’s die willen innoveren?
“Jazeker, vraag je vaker af of de oplossing voor jouw uitdaging niet al bestaat. Zou een andere provincie dit wiel al hebben uitgevonden? Of zouden bedrijven in andere sectoren al oplossingen hebben ontwikkeld voor een vergelijkbaar probleem? Collega’s die een antwoord zoeken op deze vragen kunnen zich bij mij melden. Ook als ze gewoon wat meer willen weten over challenge based innoveren, ik help ze graag verder!”
Meer over challenges Meer over innovatieplatforms